شراکت خارجی در پروژه های ساختمانی عمان
ورود به بازار ساخت‌وساز عمان، به‌ویژه برای شرکت‌های خارجی، چالش‌های حقوقی خاصی دارد. دلیل اصلی، ممنوعیت مالکیت مستقیم زمین برای سرمایه‌گذاران غیرعمانی است. ما در شرکت شانگهای تریدینگ این محدودیت‌ها را به‌خوبی شناختیم و راه‌حلی عملی ارائه دادیم. مدل مشارکت ما با تکیه بر تجربه محلی و اصول بین‌المللی طراحی شده است. این ساختار، ترکیبی از قراردادهای BOT و شراکت‌های مشروط را به‌کار می‌گیرد. هر مرحله از این مدل، سرمایه‌گذاری خارجی را ممکن و در عین حال قانونمند می‌کند. ما تلاش کردیم بین الزامات قانونی عمان و ساخت و ساز هوشمند در عمان تعادل برقرار کنیم.
در طراحی این مدل، از بند ۴.۳.۱ اصول یونیدرویت استفاده کردیم. این بند بر شفافیت مالکیتی و قابلیت ردیابی قراردادها تأکید دارد. ما با همکاری مشاوران حقوقی مسلط به قوانین عمان، الگوی اختصاصی را تدوین کردیم. این مدل، مراحل ثبت قانونی سرمایه‌گذاری ساختمانی را ساده و سریع کرده است. در پروژه‌های مشترک با سرمایه‌گذاران خارجی، از این مدل در مناطق صنعتی و توریستی استفاده کردیم. در مناطقی مانند صحار و صلاله، این ساختار بارها اجرا شد و نتیجه مثبتی داشت. نهادهایی مانند وزارت مسکن و توسعه شهری، آن را کاملاً تأیید کردند.
چگونه شانگهای تریدینگ با سرمایه‌گذار اروپایی، ساخت‌وساز هوشمند را در قلب مسقط آغاز کرد؟
ما در شانگهای تریدینگ با همکاری یک شرکت فنلاندی، اجرای یک مجتمع مسکونی کاملاً هوشمند در محله‌ی بوشر را آغاز کردیم که هدفش تنها ساخت‌وساز نبود، بلکه خلق تجربه‌ای پایدار و هوشمند برای ساکنان آینده بود. امکاناتی مانند سیستم BMS، سنسورهای پیشرفته‌ی مصرف انرژی، تهویه مطبوع هوشمند و تنظیم خودکار نور طبیعی، تنها بخشی از معماری مدرن این طرح است. ساخت و ساز هوشمند در عمان زمانی معنا پیدا می‌کند که نه‌تنها زیرساخت‌ها بلکه مدل‌های حقوقی و سرمایه‌گذاری نیز با دقت و دانش بومی طراحی شوند.
از همان ابتدا، ما به‌خوبی می‌دانستیم که محدودیت‌های مربوط به مالکیت زمین برای سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند مانعی جدی باشد. به همین دلیل، به‌جای عبور از قانون، ساختار را به شکلی منعطف بازطراحی کردیم و شرکت پروژه‌محوری را در منطقه آزاد دقوم به ثبت رساندیم. آنچه این همکاری را متمایز کرد، تنها استفاده از فناوری‌های نوین نبود، بلکه نحوه‌ی پیاده‌سازی توافقات مرحله‌ای و قابل سنجش میان دو طرف بود. در ادامه‌ی این مسیر، فرآیند سرمایه‌گذاری سبز در بخش املاک عمان از یک شعار تبلیغاتی به یک واقعیت قابل لمس تبدیل شد. از طراحی پلان‌ها تا اجرای فازهای پروژه، تمام جزئیات بر اساس اهداف زیست‌محیطی و بازدهی اقتصادی تعریف شد. اکنون این پروژه در حال جذب توجه سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است که به دنبال مشارکت در ساخت مجتمع هوشمند با سرمایه‌گذار خارجی در مسقط هستند.
ریسک همکاری با سرمایه گذاران خارجی در پروژه های ساخت و ساز عمان
در جریان چند همکاری اخیر، تیم ما در شانگهای تریدینگ به ریشه برخی چالش‌های پنهان در مشارکت خارجی‌ها پی برد. تجربه پروژه‌های مشترک در صلاله، بوشر و الخوض نشان داد که اختلاف در سبک مدیریت پروژه، یکی از دلایل اصلی توقف یا نارضایتی سرمایه‌گذار است. همچنین، ساخت و ساز هوشمند در عمان زمانی موفق خواهد بود که فرهنگ کار دو طرف، حتی در جزئی‌ترین تصمیم‌ها، همسو باشد. این مسئله در مراحل اجرای زیرساخت‌ها به وضوح نمود پیدا می‌کند.
برای پیشگیری از این تنش‌ها، ما مدلی تحلیلی را توسعه دادیم که ریسک‌های حقوقی و عملیاتی را مرحله‌به‌مرحله ارزیابی می‌کند. این الگو، با استناد به اصول اجرایی کتاب FIDIC Contract Management Guide و تجربه نظارت مستقیم بر سه پروژه واقعی، شکل گرفته است. در این مدل، سه شاخص کلیدی یعنی هماهنگی فرهنگی، سرعت برگشت سرمایه و تفاوت در استاندارد مصالح، با دقت سنجیده می‌شود.
پیش از امضای هر قرارداد، ما طی یک جلسه تخصصی با تحلیلگر حقوقی، تمام بندهای مالی، فنی و نظارتی را مرور می‌کنیم. این بررسی دقیق، باعث می‌شود توسعه‌دهندگان عمانی با اطمینان بیشتری به همکاری با طرف‌های خارجی وارد شوند. به‌ویژه در مواردی که مسائل مالکیت یا ضمانت‌های اجرایی مطرح هستند، اقدام پیشگیرانه بر پایه تحلیل، باعث صرفه‌جویی در هزینه و زمان می‌شود.
وقتی قرارداد ساخت و ساز شما در عمان، با یک امضای ناآگاهانه قفل می‌شود
درست وسط مذاکرات ساختمانی در بوشر یا نزدیک پروژه‌های مدرن الخوير، همه‌چیز عالی پیش می‌رود تا وقتی‌که یک بند ساده در قرارداد، کل پروژه را گرو نگه می‌دارد. امضای زودهنگام یا اعتماد کامل به طرف خارجی، بارها باعث قفل شدن جریان نقدی یا اختلاف در مدیریت شده است. سرمایه‌گذار خارجی هم اگرچه فناوری و سرمایه را می‌آورد، ولی اگر چارچوب قرارداد درست چیده نشود، همان سرمایه تبدیل به ابزار فشار می‌شود.
ما حقوقدان نیستیم، ولی انقدر در میدان پروژه‌های ترکیبی عمان از المعبیلا تا صلاله بودیم که بفهمیم خطر از کجا شروع می‌شود و چطور یک پیش‌پرداخت اشتباه می‌تواند شراکت را دود کند. ما قرارداد را نه روی کاغذ، بلکه از دل تجربه می‌فهمیم، چون می‌دانیم مشتری دقیقاً کجا آسیب می‌بیند.